Het is weer zover: WhatsApp laat me weten dat ik de nieuwe gebruikersvoorwaarden moet accepteren, wil ik nog gebruik mogen maken van haar diensten. Omdat ik niet meteen afscheid wil nemen van deze Facebook dochter, druk ik met fikse tegenzin op het icoontje: “ok, use and charge me how, when and where you like”. Mijn digitale communicatieslagader naar mijn familie, vrienden en kennissen is weer even veiliggesteld. Toch besluit ik om in de voorwaarden te duiken en werp ik een kritische blik op waar ik zoal toestemming voor heb gegeven.
Ik klik op de link van de voorwaarden en besef, dat het voor op het priegel schermpje van mijn iPhone wel een heel erg lang document is. Ik stuur de link door naar mijn laptop. Dat de pen hier machtiger maar vooral imposanter is dan het zwaard, besef ik als ik de tekst in Word open en bijna 13.000! woorden tel. Hoeveel juristen zullen zich hierover hebben gebogen? En hoeveel mensen worden hierdoor zo geïmponeerd, dat ze maar vertrouwen op de goede bedoelingen van WhatsApp en op “ja” klikken, i.p.v. het door te lezen?… Omdat ik graag een brug sla tussen vakjargon en voor iedereen makkelijk te lezen taal, vermeld ik onderstaand enkele passages waar ik gekromde tenen van krijg. Gelukkig schrijf ik dit aan de rand van een zwembad en hebben mijn tenen genoeg ruimte in mijn sandalen.
Belangrijke updates
De aftrap begint goed: WhatsApp (voortaan WA) geeft meteen duidelijk aan dat ze gegevens van ons verzamelt. Wat opvalt is de uiting dat WA privacy hoog in het vaandel heeft staan. Ik vraag me af in welk deel van het woordenboek ze dit woord hebben opgezocht als ik kijk naar het misbruik van de data van 140? Miljoen gebruikers door een externe partij. Zou WA het woord “waarborging” in hetzelfde deel van dit woordenboek hebben opgezocht? Gelukkig bestaat er nog rechtvaardigheid en moest Mark Z. verschijnen voor een commissie van internet whizzkids en een “spervuur van lastige vragen” beantwoorden… Was een van die vragen ook niet: What’s a smartphone??
Leeftijdsvereiste
WhatsApp geeft aan dat alleen mensen ouder dan 16 gebruik mogen maken van hun services. Om me heen kijkend naar het aantal Appende kleuters en tieners die echt nog geen 16 zijn, denk ik dat het beïnvloeden van de nieuwe generatie zoveel prioriteit heeft dat ze nog niet zijn toegekomen aan het daadwerkelijk naleven van deze uitspraak. Er zijn toch algoritmes genoeg om dit te controleren?
Hoe WA samenwerkt met andere bedrijven
WA geeft aan dat ze de systemen, technologie en infrastructuur van andere Facebookbedrijven gebruikt om alles veiliger te maken en ons een betere gebruikservaring te kunnen geven. Hoe klein is het stapje dan naar een volledige integratie van onze data met Facebook, waarvan ik even geleden al afscheid heb genomen? De uiting “Op dit moment gebruikt Facebook uw WhatsApp-accountinformatie niet om uw ervaring met Facebook-producten te verbeteren” stelt me niet gerust en doet me vermoeden dat ze dit op een gegeven moment wél gaan doen. Brrr.
Onze licentie aan WA
Dat WA geen gedoe wil hebben met haar abonnees die hun privé gedachten delen met andere gebruikers, begrijp ik. Hiertoe heeft WA bovenstaand kopje opgenomen: waarvoor we toestemming geven. Ook al is dit in eerste instantie alleen voor het goed en legaal laten functioneren van haar diensten, toch verontrust het me wel. Wist u dat wij aan WA voor alles wat we delen, schrijven, versturen en bedenken een licentie verlenen die door WA aan derden kan worden doorgezet? (sublicentieerbaar heet dat). Zo kun je ineens je aan je liefste toevertrouwde hart roerselen tegenkomen in een serie van Netflix (ook een interessante partij voor een toekomstige blog).
Privacybeleid
WA zet in haar privacybeleid wat ze allemaal deelt met alle andere Facebook bedrijven. En dat is nogal wat. Opgesomd onder het kopje “gegevens die we verzamelen”, en daaronder “gegevens die u verstrekt” onder andere:
- Accountgegevens (telefoonnummers maar vooral: alle contacten in het adresboek van mijn telefoon. Hiermee weet WA met wie ik connecties heb heeft en welke abonnees in haar gigantische database connectie hebben met mij. Zonder deze “ja ik wil” komt het huwelijk met WA niet tot stand en dit maakt me duidelijk hoeveel WA leunt op deze functie. De codes van mijn kluis en andere zaken die ik in mijn adresboekje had verstopt, zijn nu niet meer veilig en verwijder ik maar. Het mailadres voegt een extra dimensie toe en geeft WA weer een kruisvergelijk mogelijkheid…
- Mijn chatberichten: Deze slaat WA niet langer op dan 30 dagen, als mijn bericht aan een andere WA gebruiker niet kan worden afgeleverd. Via “end-to-end” encryptie – een veilig data tunneltje tussen twee chattende WA gebruikers – zou dit veilig moeten zijn. Helaas tref ik op het internet (zoek maar eens op de woorden back door, whatsapp, encryption) dat de servers van WA, als je ze het heel lief vraagt, graag je berichtje nogmaals willen versturen aan geïnteresseerden….
Populaire foto’s en video’s worden echter anders behandeld. Stel dat ik een populaire video of foto van Patries via WA deel met veel andere gebruikers, dan zegt WA deze langer te kunnen bewaren. Hoe lang vermeldt WA helaas niet. - Automatisch verzamelde informatie: deze omvat o.a. status informatie, wanneer ik me voor het laatst heb aangemeld maar ook logbestanden. Wat daaronder precies verstaan wordt lees ik ook niet. Het stelt me echter niet gerust.
Ook Apparaat- en verbindingsgegevens worden verzameld. WA kijkt dus automatisch naar welk toestel ik heb, onder welk “besturing system” dit werkt, het voor mijn apparaat unieke apparaat ID, de signaalsterkte van mijn telefoonverbinding, in welke taal ik communiceer en in welke tijdzone en op welke positie ik me bevind. En dit alles volledig geautomatiseerd. Op computers worden daarnaast cookies opgeslagen. Ik vraag me af als ik met WA open op het ene tabblad, gevolgd kan worden met tracking cookies om derde partijen inzicht te geven onder welk telefoonnummer ik bereikbaar ben als ik een product op hun site bekijk. Brrr…
Hoe we samenwerken met andere Facebook-bedrijven
Als dochterbedrijf van Facebook ontvangt en deelt WA gegevens met deze bedrijven om de gemeenschappelijke diensten o.a. te kunnen aanbieden, exploiteren, verbeteren en te ondersteunen… Las ik niet net een stukje hogerop in dit 13.000 woorden tellend artikel dat WA dit niet doet?
Overdracht en wijziging van controle
Deze bepaling baart me, net zoals een statement van Netflix, de meeste zorgen. WA mag al onze gegevens bij “herstructurering” of verkoop aan een ander bedrijf overdragen aan dat bedrijf. Stel je voor dat de nieuwe eigenaar woonachtig is in een land dat het niet zo nauw neemt met de rechten van de mens? En dat de nieuwe eigenaar in het database bestand gaat zoeken naar woorden, foto’s of filmpjes die aanstootgevend kunnen zijn vanwege hun geloof of geaardheid? Dan wordt je in je vakantieland wellicht zomaar van je bed gelicht en ondervraagd. WA adverteert weliswaar met haar end-to-end encryptie echter vertrouw ik niet op de waterdichtheid hiervan (zie “mijn chatberichten”) Daarnaast lijkt me deze encryptie, zoals vermeld, niet te gelden voor populaire foto’s en filmpjes.
Samengevat
Als je van het “gratis” WhatsApp gebruik maakt, deel je bewust of onbewust zo’n beetje alles over jezelf, waar je bent, welk apparaat je hebt, waar je je begeeft, met wie je hoe laat en van waaruit chat, welke plaatjes je deelt en welk mailadres en telefoonnummer je hebt. Omdat al je vrienden dit ook doen, ontstaat er een web, van waaruit niemand meer kan ontsnappen. Tenzij er een betaalde versie komt die het mogelijk maakt om met meer privacy en minder delen van informatie te kunnen communiceren met elkaar. Tot die tijd kunnen we zelf een en ander beperken, waarbij IOS toestellen de regie beter in de hand kunnen houden dan de Google varianten. Hier kom ik in een toekomstige blog nog op terug.
Los van deze zware nadelen, is WhatsApp een mooi platform, dat sinds enige tijd helaas gerund wordt door een eigenaar die claimt open te zijn, maar de camera en microfoon van zijn laptop afplakt en in paniek raakt als ze hem lastige vragen stellen zoals in welk hotel hij heeft geslapen…